شماره دوازدهم فصلنامه علمی-پژوهشی کاتب به موضوعات طبی اختصاص داده شده است. علم طب دائماً در حال تغییر و پیشرفت است و همه‌روزه بحث‌ها و دستاوردهای جدیدی در نقاط مختلف دنیا ارائه می‌شوند که نشان از زنده و پویا بودن این علم دارد. شرایط کشور افغانستان با توجه به سطح پایین بهداشت و شیوع بالای بیماری‌ها، این نیاز را ایجاد می‌کند که محققان در حوزه‌های مختلف طبی، پژوهش‌های کاربردی بالای نحوه شیوع بیماری‌ها، نحوه و الگوی مصرف داروها، روش‌های آموزشی مفید برای پیشگیری و… را انجام دهند. با توجه به این امر، در این شماره از فصلنامه مقالات ارزشمند محققان مختلف در حوزه علوم طبی انتشار یافته است. امیدوار هستیم نتایج این پژوهش‌ها برای محققین مورد استفاده قرار بگیرد.
این فصلنامه پذیرای مقالات علمی پژوهش‌گران محترم در زمینه‌های مختلفی به‌ویژه حوزه‌های علوم طبی، علوم اقتصادی و مدیریتی، روانشناسی، انجینیری، کمپیوترساینس و IT، علوم اجتماعی، حقوق، علوم سیاسی و دیگر رشته‌های علوم انسانی می‌باشد.
چکیده مقالات منتشر شده
محمد عارف عطایی1، سید سرور رحمانی2، عباسعلی رموزی3، روح‌الله روئین3
1- عضو هیئت علمی دانشکده طب معالجوی، دانشگاه کاتب، کابل، افغانستان (نویسنده مسئول)
2- متخصص امراض قلبی، شفاخانه عالمی، کابل، افغانستان
3- عضو هیئت علمی دانشکده طب معالجوی، دانشگاه کاتب، کابل، افغانستان
چکیده
مقدمه: هلیکوباکتر پایلوری سبب مهم سوءهاضمه، التهاب معده، درد معده، زخم معده، زخم اثناعشر، کانسر معده و اثناعشر می‌باشد. شیوع این انتان درکشورهای مختلف و حتی در مناطق مختلف یک کشور متفاوت است و شیوع جهانی این انتان بالاتر از 50 فیصد می‌باشد، یعنی بیشتر از نصف نفوس جهان مصاب به این باکتری است. هدف این تحقیق بررسی شیوع هلیکوباکتر پایلوری در غرب شهر کابل نزد مریضان که از اختلالات سیستم هاضمه شاکی هستند می‌باشد.
روش کار: این تحقیق به روش مطالعات توصیفی- تحلیلی نزد 884 مریض که از اختلالات سیستم‌هاضمه (سوءهاضمه) رنج می‌بردند و از تاریخ 1/3/1397-1/1/1398 به مراکز صحی چون شفاخانه عالمی و کلینیک عالمی از سبب مشکلات سیستم هاضمه در بخش OPD (outpatient department) مراکز صحی نامبرده مراجعه کرده بودند انجام‌شده است. در این تحقیق از سمپل مواد غایط مریض برای دریافت انتی جن هلیکوباکتر پایلوری استفاده شده است.
نتیجه‌گیری: از جمله 884 مریض که در تحقیق شرکت داشتند 526 واقعه مثبت دریافت گردید که 59.5% تمام مریضان شرکت‌کننده در تحقیق را تشکیل می‌دهند. 524 (59.27%) مریض شرکت‌کننده در پژوهش مؤنث و 360 (40.72%) مریض شرکت‌کننده در پژوهش مذکر بودند.
واژه‌های کلیدی: شیوع، هلیکوباکتر پایلوری، سوءهاضمه، شهرکابل
مهدی محقق1، مومنه محمدی2، احسان همت3، حسینه لشکری3، صمیم سروری3، زحل احمدی3، بلقیس اخلاقی3
1- عضو هیئت علمی دانشکده طب معالجوی، دانشگاه کاتب، کابل، افغانستان (نویسنده مسئول)
2- استاد دانشکده طب معالجوی، موسسه تحصیلات عالی طبی چراغ، کابل، افغانستان
3- پژوهشگر دپارتمنت حجرات بنیادی، مرکز تحقیقات طبی، دانشگاه کاتب، کابل، افغانستان
چکیده
حجرات بدن انسان در انساج مختلف طبقه‌بندی می‌شود. یک نوع مهم این حجرات را حجرات بنیادی تشکیل می‌دهد که اکثراً در طبقه پایین اپی تلیم حاضر هستند. حجرات بنیادی از این نظر اهمیت ویژه‌ای دارند که توانایی تولید حجرات دقیقاً مشابه خود و همچنین حجرات یک رده بالاتر خود را دارند. این موضوع نشان‌دهنده این است که این حجرات هم ذخیره مانند خود را حفظ می‌کنند و هم می‌توانند در تولید یا ترمیم نسوج مختلف کاربرد داشته باشند. دو نوع عمده از این حجرات وجود دارد: حجرات بنیادی بالغ (Adult Stem Cells) و حجرات بنیادی جنینی (Embryonic Stem Cell). البته انواع دیگری از این حجرات مطرح شده است که در متن مقاله به این انواع و مشخصات آن پرداخته شده است. ما در این مقاله سعی کردیم با مطالعه مقالات مختلف، اطلاعات جامع، کافی و جدیدی از حجرات بنیادی، انواع و مشخصات آن‌ها و همچنین چشم‌اندازی که برای استفاده از آن‌ها در طب ترمیمی ترسیم شده است را بیان کنیم.
واژه‌های کلیدی: حجرات بنیادی، طب، ترمیم، حجره
ذبیح‌الله اقبال1، محمد آصف حکمت2، محمدطاهر آیین3، مهدی محقق4، حمیدالله راسخ3، عباسعلی راموزی4
1- عضو هیئت علمی دانشکده طب معالجوی، دانشگاه کاتب، کابل، افغانستان (نویسنده مسئول)
2- استاد دپارتمنت پتالوژی دانشکده طب، دانشگاه ننگرهار، ننگرهار، افغانستان
3- استاد دانشگاه طبی کابل، کابل، افغانستان
4- عضو هیئت علمی دانشکده طب معالجوی، دانشگاه کاتب، کابل، افغانستان
چکیده
هدف: ناباروری یکی از شایع‌ترین اختلالات تولید مثل در حدود %15 از زوجین است. عامل نر در حدود نیمی از این موارد را تشکیل می‌دهد. ناباروری مردان به علت کم تولید اسپرم، عملکرد اسپرم غیر طبیعی یا انسداد است که مانع از تحویل اسپرم می‌شود: بیماری‌ها، صدمات، مشکلات صحی، انتخاب شیوه زندگی و سایر عوامل می‌تواند نقش مهمی در ناباروری مردان ایفا کند. ارزیابی ناباروری مردان بر اساس تجزیه و تحلیل اسپرم در مرکز لابراتوار طبی فیض و کلینیک میر انصاری شهر کابل از سال 2016 تا 2017 است.
مواد و روش کار: در اين مطالعه توصيفی بر روی موضوعی که بيماران مراجعه‌کننده به مرکز لابراتوار طبی فیض و کلینیک میر انصاری انجام شد. آن‌ها از سال 2016 تا 2017 از طریق پرسشنامه‌های جداگانه برای همه مصاحبه شدند. نتایج در برنامه SPSS وارد شده و تجزیه و تحلیل شد. نمونه‌های اسپرم در ظرف استریل جمع‌آوری شد و سپس آنالیز اسپرم انجام شد.
نتایج: 300 داوطلب در مجموع مصاحبه شد. از 300 نفر، 292 نفر (%97) ازدواج کرده بودند، 8 نفر (%2.6) نفر مجرد بودند. از 292 نفر ازدواج 66 نفر (%22.6) دارای طفل بودند، 226 نفر (%77.3) طفل نداشتند. از 300 نفر 63 نفر (%21) معتاد به دخانیات بودند، 237 نفر (٪79) معتاد نبودند. از 63 فرد معتاد 58 نفر (%92) افراد سیگاری، 2 نفر (%3.1) از قلیان استفاده می‌کردند، 3 نفر (%4.7) از نسوار استفاده می‌کردند، 2 نفر دیگر از هر دو سیگار و قلیان استفاده می‌کردند. از 58 نفر سیگاری 12 نفر (%6/20) اسپرموگرام طبیعی داشتند، 46 نفر (%3/79) غیر طبیعی بودند. از 300 نفر 26 مورد (%6/8) سابقه Mumps را داشتند، 247 (%3/91) سابقه Mumps را نداشتند. 26 نفر با سابقه Mumps 6 نفر (%1/23) طبیعی بودند، 20 نفر (%76.9) غیر طبیعی بودند. از 300 نفر، 63 نفر (%21) دارای تاریخچه UTI بودند و 237 (%79) تاریخچه UTI را نداشتند. از 63 نفر مبتلا به UTI 15 نفر (23.8%) نرمال بودند، 48 نفر (%76.2) غیر طبیعی بودند. از 300 نفر با استفاده از آنالیز اسپرم، 87 نفر (%29) طبیعی بودند، 213 نفر (%71) غیر طبیعی بودند. از 213 فرد غیر طبیعی 73 نفر (%73) مبتلا به Oligoasthenozooprima تشخیص داده شدند، 42 نفر (%14) فرد Ashenozoospermia، 36 نفر (%12) Oligozoospermia، 28 نفر (%3.9) فرد Azoospermia و 15 نفر (%5) ترکیبی از مشکلات فوق را داشتند.
نتیجه‌گیری: بر اساس بررسی‌های انجام‌شده در مورد ناباروري در شهر كابل، مصرف دخانیات، ابتلا به Mumps و UTI در ایجاد درجات مختلف در ناباروری مردان تأثیر داشته است.
واژه‌های کلیدی: ناباروری، اسپرم، مرکز تشخیصی، شهر کابل
باقر رضایی1، لیلا حیدری نسب2، رسول روشن2، محمد غلامی فشارکی3
1- عضو هیئت علمی دانشکده روانشناسی، دانشگاه تعلیم و تربیه شهید ربانی، کابل، افغانستان (نویسنده مسئول)
2- عضو هیئت علمی دانشکده علوم انسانی، دپارتمنت روانشناسی کلینیکی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
3- عضو هیئت علمی دانشکده علوم پژشکی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
مقدمه: هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش واسطه‌ای خودکارآمدی در ارتباط بین استرس فرهنگ‌پذیری و تاب‌آوری در نوجوانان پناهنده افغانستانی در ایران است.
روش: روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بوده که 408 نوجوانان پناهنده افغانستانی که در مدارس خودگردان و بین‌الملل مشغول به تحصیل بودند با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه‌های استرس فرهنگ‌پذیری، خودکارآمدی و تاب‌آوری کودکان و نوجوانان جمع‌آوری شده است. داده‌ها نیز با روش‌های آماری همبستگی پیرسون و رگرسیون تحلیل شده است.
یافته‌ها: نتایج نشان داد، همبستگی بین استرس فرهنگ‌پذیری وخودکارآمدی با تاب‌آوری در نوجوانان منفی و معنی‌دار است همچنین هنگام رویارویی با استرس فرهنگ‌پذیری درصورتی‌که خودکارآمدی بالا باشد می‌تواند تاب‌آوری را در نوجوانان پناهنده افغانستانی در ایران پیش‌بینی کند.
نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های پژوهش، می‌توان چنین نتیجه گرفت که افزایش خودکارآمدی نوجوانان پناهنده افغانستانی می‌تواند نقش مهمی در افزایش تاب‌آوری آن‌ها داشته باشد.
واژه‌های کلیدی: خودکارآمدی، استرس فرهنگ‌پذیری، تاب‌آوری، نوجوانان پناهنده افغانستانی
باقر رضایی1، لیلا حیدری نسب2، رسول روشن2، محمد غلامی فشارکی3
1- عضو هیئت علمی دانشکده روانشناسی، دانشگاه تعلیم و تربیه شهید ربانی، کابل، افغانستان (نویسنده مسئول)
2- عضو هیئت علمی دانشکده علوم انسانی، دپارتمنت روانشناسی کلینیکی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
3- عضو هیئت علمی دانشکده علوم پژشکی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
مقدمه: هدف پژوهش حاضر، بررسی شاخص‌های روان‌سنجی پرسشنامه خودکارآمدی عمومی شرر در نوجوانان پناهنده افغانستانی در ایران بود.
روش: در این پژوهش تعداد 714 نفر شرکت کردند. این پژوهش به بررسی روایی محتوایی و همسانی درونی از طریق آلفای کرونباخ و اعتبار سازه از طریق تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی پرداخته است.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که این پرسشنامه دارای روایی محتوای خوبی است و همچنین آلفای کرونباخ نیز در محدوده مطلوب قرار دارد تحلیل عاملی اکتشافی سه عامل را در شناسایی خودکارآمدی در نمونه‌های این پژوهش شناسایی کرد و تحلیل عاملی تأییدی نیز این فرضیه سه عاملی این مقیاس را تأیید نمود.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج حاضر می‌توان اشاره کرد که این مقیاس جهت سنجش ابعاد خودکارآمدی و نوجوانان پناهنده افغانستانی در ایران مناسب بوده و می‌تواند نیازهای موجود را بر طرف نماید.
واژه‌های کلیدی: روان‌سنجی، مقیاس خودکارآمدی شرر، خودکار آمدی نوجوانان، نوجوانان پناهنده افغانستانی
ذبیح‌الله اقبال1، عباسعلي رموزی2، محمد آصف حکمت3، محمد طاهر آيین4
1- کاتب پوهنتون، طب پوهنځي استاد، کابل، افغانستان
2- کاتب پوهنتون، طب پوهنځي استاد، کابل، افغانستان
3- ننګرهار پوهنتون، طب پوهنځي د هستوپتالوجی استاد، ننګرهار، افغانستان
4- کابل طبي پوهنتون استاد، کابل، افغانستان
لنډیز
په دې لیکنه کې د شکر رنځ او د هغې د غذايي رژیم په هکله یو لړ معلومات راټول شوي، تر څو د نوموړې غذايي رژیم په تطبیق سره خپل ژوند عیار او د نوموړې ناروغۍ له اختلاطاتو خوندي شي. په غذايي رژیم کې د قندونو او غوړیو په لږ استعمال، د پروتین په عادي استعمال، د سلولوز لرونکیو خوړو په ګټنې ډېر ټینګار شوی دی. پردې سربېره په لاندې ټکیو هم ټینګار شوی دی: 1-رنځور باید سم او ګټور خواړه وټاکي، 2-رنځور باید په سمه اندازه خواړه وخوري، 3-رنځور باید په خپل ټاکلي وخت خواړه وخوري.
کلیدي ټکي: شکر رنځ، د خوړو رژیم، لومړی ډول ډیابیت، دویم ډول ډیابیت
Sayed Hamid Mosavi1
1- Scientific board member of medicine faculty, Kateb University, Kabul, Afghanistan
Abstract
Hemophilia A (HA) is one of the most deleterious X-linked bleeding disorders in male patients. Early and rapid detection could provide management strategies for this disease. This study aims to improve the classic method for detection of important intron 22 inversion mutations (INV22). Whole blood samples were taken from 21 male children with a history of severe HA, referred to the Iranian comprehensive hemophilia care center. Two groups were involved for detection of INV22 and two methods were examined in a double-blind manner. The first method used a classical method, inverse PCR, and the second method was Real-time inverse PCR. Results showed that both methods could separately detect the INV22 in 11 out of 21 patients with severe HA (52%) in the same accuracy, but with this difference that only one day was needed for detecting of INV22 by Real-time inverse PCR and on other hand 3 days were needed for the classical methods. Because of the medical importance of early detection or prenatal/postnatal diagnosis of this disease, this study recommends the Real-time inverse PCR technique for the rapid detection of this mutation in well-equipped genetic laboratories everywhere.
Keywords: Hemophilia A, Factor VIII, Intron 22 Inversion, Real-time inverse PC
Mahdi Mohaqiq1, Mansoureh Movahedin2, Zohreh Mazaheri3, Naser Amirjannati4
1- Scientific board member of medicine faculty, Kateb University, Kabul, Afghanistan
(Corresponding Author)
2- Scientific board member of medicine faculty, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
3- Assistant professor, Basic Medical Science Research Center, Histogenotech Company, Tehran, Iran.
4- Associated professor, Department of Andrology and Embryology, Reproductive Biotechnology Research Center, Avicenna Research Institute, ACECR, Tehran, Iran.
Abstract
Background: The introduction of alternative systems in vivo can be very important for cancer patients who are treated with gonadotoxic methods and drugs. In this study, we examine the progression of the spermatogenesis process after transplantation of human spermatogonial stem cells (SSCs) under conditions of testicular organ culture and in vivo condition.
Materials and Methods: Human SSCs were obtained from TESE sample, and the nature of these cells was confirmed by detecting the PLZF protein. These cells, after being labeled with DiI, were transplanted to adult mice testes, treated with Busulfan 40 mg/kg as azoospermia model. Then the culture of host testicular tissue considered as a test group and in vivo transplant as a control group. After 8 weeks, immunohistochemical, morphometric and molecular studies were performed.
Results: The results of morphometric studies indicated that the mean number of spermatogonia, spermatocytes, and spermatids in test groups was significantly lower than the control group (P<0/05) and most of the cells responded positively to DiI tracing. Immunohistochemical in both groups revealed expression of the PLZF, TP1 and Tekt1 proteins in spermatogonial, spermatocyte and spermatozoa, respectively. Also, in human molecular studies PLZF, TP1 and Tekt1, the results showed a significant difference in the expressions of these genes between test groups and control groups (P<0/05).
Conclusion: These results suggest that the conditions of testicular tissue culture after transplantation of SSCs can support the development of spermatogenesis, as well as in vivo.
Key words: stem cells, human, transplantation, culture.
Sayed Mohammad Reza Hosseini1, Abdul Rahman Hamid2
1- Scientific board member of medicine faculty, Ghalib University, Kabul, Afghanistan (Corresponding Author)
2- Scientific board member of medicine faculty, Ghalib University, Kabul, Afghanistan
Abstract
Introduction: Haemophilia is a group of inherited, congenital diseases present all through the life. Those disorders are associated with a chronic burden of morbidity punctuated by episodes of acute deterioration in health-related quality-of-life (HR-QL). Identifying the factors affecting on quality of life in people with hemophilia in Afghanistan and comparing it with other countries can lead to improved quality of life.
Aid: Assessing health-related quality of life and associated factors on hemophilia patients in Kabul City among people with hemophilia in Afghanistan.
Methods: This is a cross-sectional study conducted among patients with hemophilia in Kabul, Afghanistan. A total of 288 patients with type A and B hemophilia consist of 19 mildly, 83 moderately and 186 severe forms. Patients in the age range of 3 to 42 years and the mean age (13.84 ± 8.63) from 3 centers of hemophilic patients in Kabul include the Esteqlal Hospital, the Children’s Hospital Indra Gandhi and the Afghan Hemophilia Association. HRQoL uses SF-36 through medical records, interviews and self-report collection.
Result: Based on the results Age with all SF-36 subscales except Physical function (P = 0.055) and General health (General health) (P = 0.755), and hemophilia severity with all sub-scales significant relationship was obtained. (p <0.001).
Conclusion: Totally, due to low quality of life in patients with hemophilia, the need to plan for improving quality of life in all aspects patients is necessary.
Keywords: Haemophilia, health-related quality of life, Kabul
اشتراک گذاری :
Comment is not allowed
