در نظام پولی، عرضه پول، فرآیند پیچیده‌ای است و برآیند رفتارهای متقابل چهار گروه از عامل‌های موثر بر آن، شامل دافغانستان بانک، بانک‌های تجاری و تخصصی، سپرده‌گذاران و دریافت‌کنندگان وام می‌شوند و یکی از موارد مهم پول پرقدرت است، که عبارت از پولی که مستقیما توسط دافغانستان بانک به وجود می‌آید و شامل موارد ترازنامه دافغانستان بانک می‌شود. به بیانی ساده، پول پرقدرت برابر است با جمع اسکناس و مسکوک به علاوه سپرده‌های بانکی نزد دافغانستان بانک است، در واقع پایه پولی، منبعی است که توسط دافغانستان بانک منتشر شده و در چرخه اقتصاد در اختیار بانک‌های تجاری قرار می‌گیرد؛ به گونه‌ای که بانکها می‌توانند با استفاده از این منابع و از طریق خلق پول بانکی به گسترش حجم پول بپردازند.بنابراین در تاریخ 9/9/1401 برابر است با روز چهارشنبه ماه قوس برنامه نشست علمی تحت «عنوان بررسی تاثیرات اقتصادی ورود بانک نوت های تازه چاپ شده افغانی به بازارهای افغانستان» توسط دانشکده اقتصاد دانشگاه کاتب در سالن اجتماعات شعبه مرکزی این دانشگاه برگزار گردید. برنامه با تلاوت آيات قرآن کریم آغاز گردید؛ بعد از آن داکتر نجیب الله ارشد رئیس دانشکده اقتصاد اشاره نمودند که ورود بانک نوتهای جدید به دودلیل می تواند بالای نرخ ارز تاثیرگذار باشد؛ اول اینکه اگر پول های تازه چاپ شده برای تامین مالی کسری بودجه و یا موارد دیگری غیر از جایگزینی پول های فرسوده استفاده شود، عرضه پول افغانی افزایش یافته و ارزش آن در مقابل سایر ارزها کاهش می یابد. دلیل دوم انتظارات بوده که یکی از مباحث مهم و کلیدی در حوزه اقتصاد میباشد و مردم افغانستان زمانی که انتظار داشته باشند که با ورود بانکنوت های جدید در بازار ارز، نرخ ارز افزایش می یابد، تقاضا برای ارز افزایش یافته و باعث افزایش نرخ ارز می گردد. بعد از آن جناب داکتر محمد حکیم حیدر آمر انستیتوت اقتصاد آکادمی علوم افغانستان سخنرانی خود را با تعریف پول آغاز نمود. در ادامه توضیح دادند که تاثیرات پول های تازه چاپ شده از طریق نرخ بهره در بازار محصول ظاهر می گردد. با توجه به وضعیت خاص بانک های تجاری و اسلامی شدن بانکها رابطه بین عرضه پول و بازار محصول قطع شده است و بنابراین تاثیر چندانی در بازار محصول ندارد. در آخر استاد ضیاء شفایی سخنرانی خود همراه با تعریف پول از دیدگاه میلتون فریدمن را آغاز نمودند. براساس دیدگاه میلتون فریدمن به هر میزان رشد پول در اقتصاد شکل بگیرد به همان میزان در اقتصاد تورم خلق می‌شود. استاد شفایی براساس گزارشات بانک جهانی توضیح دادند که با رشد عرضه پول در اقتصاد کشور تورم به همان میزان افزایش نیافته و عامل آن سیاست های بانک مرکزی افغانستان بوده که با توزیع دالر در بازار تورم را سرکوب نموده است. هم چنین اضافه نمودند که بعد از سقوط جمهوریت تورم در اقتصاد وجود دارد و اگر پول جدید وارد اقتصاد گردد سطح عمومی قیمت‌ها بیشتر از پیش افزایش می‌یابد.
Comment is not allowed
